złóbcoki

Nazwa gwarowa: złóbcoki
Klasyfikacja: 3 Chordofony / 32 Chordofony złożone / 321 Lutnie / 321.3 Lutnie drzewcowe / 321.32 Lutnie szyjkowe / 321.322 Skrzynkowe lutnie szyjkowe lub gitary szyjkowe / 321.322-71 Skrzynkowe lutnie szyjkowe lub gitary szyjkowe pobudzane smyczkiem
Wykonawca: Bednarz Andrzej
Rok wykonania: 1927
Miejscowość: Zakopane
Region: Obszary karpackie (Podhale)
Kraj: Polska
Własność: Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu
Numer inwentarzowy: MS/1550
Opis obiektu: spodnia płyta, boczki, szyjka, komora kołkowa, główka (ślimak), guzik wyżłobione w monolicie; wieloboczne pudło rezonansowe; podwójna żyłka w płycie wierzchniej; cztery struny; efy bez poprzecznych nacięć; wysoki poziom wykonania. Złóbcoki, na podstawie których powstał prezentowany instrument, Andrzej Knapczyk Duch odziedziczył po przodku, który, według tradycji rodzinnej, dostał go od podhalańskiego zbójnika Matei. Na pierwowzorze miał też grać Jan Krzeptowski Sabała. Ostatnim właścicielem instrumentu był znany góralski muzykant i wytwórca instrumentów, zwłaszcza piszczałek, Bolesław Trzmiel z Zakopanego
Wymiary: 547-363 x 61-90 x 42 mm
Materiały: drewno, metal
Inskrypcje: na główce wyryty tekst: A. Bednarz / Zakopane; wewnątrz pudła rezonansowego, na spodniej płycie wklejona kartka z napisem: Kopja ze starych słynnych gęślików / w posiadaniu słynnego gęślarza [Andrzeja Knapczyka] Ducha [1886-1946, z Cichego] / wykonał A. Bednarz, Zakopane 1927.
Skala dźwiękowa, strój: kwintowy, g – d¹ – a¹ – e²
Praktyka wykonawcza: instrument o niezbyt donośnym brzmieniu, używany na Podhalu przed rozpowszechnieniem się skrzypiec; współcześnie wznowiony w ruchu folklorystycznym
Autor karty: MLIM / Zbigniew J. Przerembski


<< Powrót