harmonia pedałowa

fot. Waldemar Kielichowski © Instytut Muzyki i Tańca, Warszawa

Nazwa gwarowa: pedałówka
Klasyfikacja: 4 Aerofony / 41 Aerofony wolne / 412 Aerofony wolne interrupcyjne / 412.1 Aerofony idiofoniczne interrupcyjne lub stroikowe / 412.13 Stroiki przelotowe / 412.132 Zestawy stroików przelotowych / 412.132-62-8 Zestawy stroików przelotowych z elastycznym zbiornikiem powietrza, z klawiaturą
Wykonawca: Sawiejko Wiktor
Rok wykonania: pierwsza połowa XX w.
Miejscowość: Warszawa
Region: Mazowsze
Kraj: Polska
Własność: Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu
Numer inwentarzowy: MS/S/181
Opis obiektu: harmonia pedałowa, tzw. biała, chromatyczna, trzyrzędowa, 24-basowa, 17+18+17 klawiszy melodycznych; miech połączony z pedałami dwuczłonowym elementem w kształcie rury
Elementy dekoracyjne: korpus zdobiony grawerowanymi i kolorowanymi wzorami kwiatowymi, ażurowymi wycięciami ze stylizowanymi elementami roślinnymi i geometrycznymi; pedały oklejone ceratą (barwną, z roślinnym wzorem)
Wymiary: korpus 380 x 350 mm, pedały 340 x 435 mm
Materiały: drewno, metal, tworzywo sztuczne
Inskrypcje: W Sawiejko Warszawa
Skala dźwiękowa, strój: zmienność skali w zależności od rodzaju a nawet egzemplarza harmonii; zazwyczaj klawiatura melodyczna w każdym rzędzie ułożona według szeregów małotercjowych w całości tworzy skalę chromatyczną B – b3; strona basowa – skala chromatyczna C – h, pozwalająca uzyskać wszystkie trójdzięki durowe
Praktyka wykonawcza: po pierwszej wojnie światowej harmonia rozpowszechniła się jako składnik ludowych kapel (ze skrzypcami, bębnem); pedałowa zwłaszcza na Mazowszu po prawej stronie Wisły (Kurpie, Garwolińskie), w pewnej mierze też na Podlasiu
Autor karty: Maria Gangi / Zbigniew J. Przerembski



Żuraw - taniec kurpiowski; Fafur - taniec kurpiowski; Józef Mróz (1917-1997, Kadzidło), harmonia pedałowa; nagr. Kadzidło 1982; Muzyka Źródeł


<< Powrót