cymbały

Klasyfikacja: 3 Chordofony / 31 Chordofony proste lub cytry / 314 Cytry płytowe / 314.1 Rzeczywiste cytry płytowe / 314.12 Z rezonatorem / 314.122 Z rezonatorem skrzynkowym (cytra skrzynkowa) / 314.122-4 Rzeczywiste cytry płytowe z rezonatorem skrzynkowym (cytra skrzynkowa) pobudzane przez uderzanie młoteczkami lub innymi przyrządami
Wykonawca: Nieznany
Rok wykonania: po II wojnie światowej
Miejscowość: Grodzisko
Region: Podkarpacie
Kraj: Polska
Własność: Muzeum Etnograficzne im. Franciszka Kotuli w Rzeszowie
Numer inwentarzowy: MRE 8120
Opis obiektu: kształt korpusu trapezoidalny; w górnej płycie cztery okrągłe otwory; 18 pasm strun, po 5 strun w paśmie, wspartych jest na dwóch rzędach pojedynczych podstawków, po 9 w każdym rzędzie, każdy z przymocowanym od góry metalowym prętem; struny melodyczne przebiegają naprzemiennie z basowymi; melodyczne podzielone są podstawkami w stosunku 2:3, w związku z czym ich lewe odcinki brzmią o kwintę wyżej od prawych; struny basowe są niepodzielone; po obu stronach instrumentu, na bocznych ramach, umieszczone są metalowe uchwyty do mocowania paska służącego do zawieszania instrumentu na szyi podczas gry na stojąco
Elementy dekoracyjne: korpus pokryty brązową farbą olejną; w otworach rezonansowych sześciokątne ażurowe rozety, pomalowane na brązowo i srebrno, na srebrno zabarwione też podstawki; boki cymbałów profilowane za pomocą dwóch równolegle przebiegających rytów wklęsłych o szerokości około 20 mm
Wymiary: 935 x 740 x 410 x 60 mm
Materiały: drewno, metal
Skala dźwiękowa, strój: zmienny, na ogół najniższy dźwięk G – d, rozpiętość od dwóch, czasem niepełnych, oktaw do nieco ponad czterech
Praktyka wykonawcza: niegdyś instrument muzyków żydowskich i cygańskich, później muzykantów ludowych; grano na nim solowo lub w kapelach, zwłaszcza na Wileńszczyźnie oraz Rzeszowszczyźnie i Podkarpaciu, gdzie po II wojnie światowej stały się muzycznym wyróżnikiem regionu; cymbały ze wschodniej Małopolski są na ogół większe, głośniej brzmiące niż z Wileńszczyzny
Autor karty: Jolanta Pękacz / Zbigniew J. Przerembski


<< Powrót