cymbały

fot. Waldemar Kielichowski © Instytut Muzyki i Tańca, Warszawa

Fragment filmu Siła tradycji powstałego w ramach projektu "Muzyczny folklor Podkarpacia - badania terenowe", Muzeum Etnograficzne im. F. Kotuli w Rzeszowie, 2014
Klasyfikacja: 3 Chordofony / 31 Chordofony proste lub cytry / 314 Cytry płytowe / 314.1 Rzeczywiste cytry płytowe / 314.12 Z rezonatorem / 314.122 Z rezonatorem skrzynkowym (cytra skrzynkowa) / 314.122-4 Rzeczywiste cytry płytowe z rezonatorem skrzynkowym (cytra skrzynkowa) pobudzane przez uderzanie młoteczkami lub innymi przyrządami
Wykonawca: Nieznany
Rok wykonania: pocz. XX w.
Miejscowość: okolice Grodziska
Region: Podkarpacie
Kraj: Polska
Własność: Muzeum Etnograficzne im. Franciszka Kotuli w Rzeszowie
Numer inwentarzowy: MRE 8115
Opis obiektu: instrument w kształcie trapezoidalnym, boki profilowane; w górnej płycie dwa otwory (brak rozet); między zaczepami i kołkami (do strojenia) przebiega 18 pasm strun, po 4 struny w każdym paśmie, wspartych na dwóch drewnianych podstawkach, z przymocowanymi od góry metalowymi prętami; struny melodyczne przebiegają naprzemiennie z basowymi, melodyczne podzielone są podstawkami w stosunku 2:3, w związku z czym ich lewe odcinki brzmią o kwintę wyżej od prawych; struny basowe są niepodzielone; na bokach cymbałów znajdują się zaczepy, do których przymocowany jest skórzany pasek, służący do trzymania instrumentu podczas gry i przenoszenia
Elementy dekoracyjne: korpus pomalowany na brązowo, płyta górna – na bordowo
Wymiary: 785 x 545 x 70 x 355 mm
Materiały: drewno, metal
Skala dźwiękowa, strój: zmienny, na ogół najniższy dźwięk G – d, rozpiętość od dwóch, czasem niepełnych, oktaw do nieco ponad czterech
Praktyka wykonawcza: niegdyś instrument muzyków żydowskich i cygańskich, później muzykantów ludowych; grano na nim solowo lub w kapelach, zwłaszcza na Wileńszczyźnie oraz Rzeszowszczyźnie i Podkarpaciu, gdzie po II wojnie światowej stały się muzycznym wyróżnikiem regionu; cymbały ze wschodniej Małopolski są na ogół większe, głośniej brzmiące niż z Wileńszczyzny
Autor karty: Jolanta Pękacz / Zbigniew J. Przerembski


<< Powrót