cymbały

Klasyfikacja: 3 Chordofony / 31 Chordofony proste lub cytry / 314 Cytry płytowe / 314.1 Rzeczywiste cytry płytowe / 314.12 Z rezonatorem / 314.122 Z rezonatorem skrzynkowym (cytra skrzynkowa) / 314.122-4 Rzeczywiste cytry płytowe z rezonatorem skrzynkowym (cytra skrzynkowa) pobudzane przez uderzanie młoteczkami lub innymi przyrządami
Wykonawca: Nieznany
Rok wykonania: przed II wojną światową
Miejscowość: okolice Grodziska
Region: Podkarpacie
Kraj: Polska
Własność: Muzeum Etnograficzne im. Franciszka Kotuli w Rzeszowie
Numer inwentarzowy: MRE 8021
Opis obiektu: instrument o korpusie trapezoidalnym, profilowanych bokach i bocznych listwach; w górnej płycie znajdują się dwa okrągłe otwory rezonansowe; 19 pasm strun, po 5 strun w każdym paśmie, zaczepionych na metalowych zaczepach oraz na metalowych kołkach (służących do strojenia); dwa rzędy drewnianych podstawków z metalowymi prętami na wierzchu; struny melodyczne przebiegają naprzemiennie z basowymi; melodyczne podzielone są podstawkami w stosunku 2:3, w związku z czym ich lewe odcinki brzmią o kwintę wyżej od prawych; struny basowe są niepodzielone; do gry na instrumencie służą dwie drewniane palcatki z okrągłymi otworami na palce
Elementy dekoracyjne: korpus pomalowany na bordowo; ażurowe otwory rezonansowe w formie rozet i podstawki pomalowane na srebrno; palcatki lakierowane
Wymiary: 930 x 410 x 75 mm
Materiały: drewno, metal
Skala dźwiękowa, strój: zmienny, na ogół najniższy dźwięk G – d, rozpiętość od dwóch, czasem niepełnych, oktaw do nieco ponad czterech
Praktyka wykonawcza: niegdyś instrument muzyków żydowskich i cygańskich, później muzykantów ludowych; grano na nim solowo lub w kapelach, zwłaszcza na Wileńszczyźnie oraz Rzeszowszczyźnie i Podkarpaciu, gdzie po II wojnie światowej stały się muzycznym wyróżnikiem regionu; cymbały ze wschodniej Małopolski są na ogół większe, głośniej brzmiące niż z Wileńszczyzny
Autor karty: Jolanta Pękacz / Zbigniew J. Przerembski


<< Powrót