cymbały

Klasyfikacja: 3 Chordofony / 31 Chordofony proste lub cytry / 314 Cytry płytowe / 314.1 Rzeczywiste cytry płytowe / 314.12 Z rezonatorem / 314.122 Z rezonatorem skrzynkowym (cytra skrzynkowa) / 314.122-4 Rzeczywiste cytry płytowe z rezonatorem skrzynkowym (cytra skrzynkowa) pobudzane przez uderzanie młoteczkami lub innymi przyrządami
Wykonawca: Mróz Adam
Rok wykonania: 1975
Miejscowość: Grębów
Region: Podkarpacie
Kraj: Polska
Własność: Muzeum Etnograficzne im. Franciszka Kotuli w Rzeszowie
Numer inwentarzowy: MRE 8133
Opis obiektu: korpus instrumentu w kształcie trapezoidalnym; w górnej płycie dwa okrągłe otwory rezonansowe; między metalowymi zaczepami a kołkami (do strojenia) rozpiętych 18 pasm strun, pierwotnie po 5 strun w każdym, wspartych na dwóch, nierównej długości podstawkach z przymocowanymi na wierzchu metalowymi prętami; struny melodyczne przebiegają naprzemiennie z basowymi; melodyczne podzielone są podstawkami w stosunku 2:3, w związku z czym ich lewe odcinki brzmią o kwintę wyżej od prawych; struny basowe są niepodzielone; do gry służą dwie drewniane palcatki, natomiast do strojenia instrumentu metalowy klucz
Elementy dekoracyjne: instrument zabarwiony na brązowo i pokryty bezbarwnym lakierem; w otworach rezonansowych ozdobne elementy przypominające oczy
Wymiary: 638 x 1065 x 395 x 80 mm
Materiały: drewno, metal
Skala dźwiękowa, strój: zmienny, na ogół najniższy dźwięk G – d, rozpiętość od dwóch, czasem niepełnych, oktaw do nieco ponad czterech
Praktyka wykonawcza: niegdyś instrument muzyków żydowskich i cygańskich, później muzykantów ludowych; grano na nim solowo lub w kapelach, zwłaszcza na Wileńszczyźnie oraz Rzeszowszczyźnie i Podkarpaciu, gdzie po II wojnie światowej stały się muzycznym wyróżnikiem regionu; cymbały ze wschodniej Małopolski są na ogół większe, głośniej brzmiące niż z Wileńszczyzny
Autor karty: Jolanta Pękacz / Zbigniew J. Przerembski


<< Powrót